Dzikie pszczoły i inne zapylacze potrzebują pokarmu przez cały sezon, zadbajmy więc o to, żeby nigdy nie były głodne. Oto propozycje kompozycji z barwnych roślin kwitnących o różnych porach roku

Latem owady mają nektaru pod dostatkiem, ale na przedwiośniu i późną jesienią miododajne kwiaty są dla niech wprost bezcenne. Kępka przebiśniegów i kilka krokusów oferujących pszczołom pierwszy posiłek po zimie może znaczyć więcej niż cały ogród pełen letnich kwiatów. Z kolei jesienią pszczela rodzina musi zgromadzić zapas miodu wystarczająco duży, by kolonia miała co jeść do wiosny. Zresztą nawet pomijając potrzeby zapylaczy, chyba każdemu ogrodnikowi zależy na tym, by jego ogród był piękny przez cały rok.

Przy projektowaniu zieleni niezwykle cenna jest umiejętność tworzenia kompozycji z roślin kwitnących naprzemiennie, a jednocześnie dobrze dopasowanych do danego stanowiska. Każdy ogród jest inny, do tego warunki świetlne, a nawet rodzaj podłoża mogą zmieniać się jak w kalejdoskopie, zależnie od miejsca na terenie tej same posesji. Kilka kroków w prawo i ze słonecznego skwaru trafiamy do chłodnego, wilgotnego cienia, a z suchego, kamienistego zbocza skarpy niedaleko do jej wilgotnych, żyznych podnóży. A w każdym takim zakątku przydałby się kwitnący akcent, niezależnie od pory roku. Aby ułatwić realizację tej kwitnącej wizji we własnym ogrodzie, poniżej zaproponowaliśmy kilka gotowych zestawów roślin kwitnących naprzemiennie od wiosny do jesieni, dopasowanych pod kątem konkretnych warunków siedliskowych.

Krokus wiosenny (Crocus vernus) – roślina bulwiasta; kwiaty II-III, fioletowe, białe, żółte; wys. 5-10 cm; pyłkodajność 10-15 kg/ha

Czyściec wełnisty (Stachys byzantina) – bylina; kwiaty VI-VIII, różowe; wys. 15-40 cm; nektarodajność 140 kg/ha

Kocimiętka właściwa (Nepeta cataria) – bylina; kwiaty VI-IX, fioletowe, niebieskie; wys. 25-80 cm; nektarodajność 200 kg/ha

Mikołajek płaskolistny (Eryngium planum) – bylina; kwiaty VI-IX, niebieskie, fioletowe; wys. 0,3-1 m; nektarodajność 500 kg/ha

Lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia) – krzewinka; kwiaty VI-IX, fioletowe, niebieske, białe, różowe; wys. 20-60 cm; nektarodajność 300 kg/ha

Przegorzan kulisty (Echinops sphaerocephalus) – bylina; kwiaty VII-IX, niebieskie; wys. 1-2 m; nektarodajność 800 kg/ha

Kłosowiec fenkułowy (Agastache foeniculum) – bylina; kwiaty VI-X, fioletowe, niebieskie, różowe, białe; wys. 0,5-1 m; nektarodajność 400 kg/ha, pyłkodajność 160 kg/ha

Rozchodnik okazały (Hylotelephium spectabile) – bylina; kwiaty VIII-XI, różowe, białe, fioletowe; wys. 20-60 cm; nektarodajność 220 kg/ha

Smagliczka skalna (Aurinia saxatilis) – bylina; kwiaty IV-V, białe; wysokość 10-20 cm

Żagwin ogrodowy (Aubrieta x cultorum) – bylina; kwiaty IV-V, białe, fioletowe, różowe; wys. 10-20 cm; pyłkodajność 9 kg/ha

Zawciąg nadmorski (Armeria maritima) – bylina; kwiaty V-IX, różowe, białe; wys. 10-20 cm

Rojnik (Sempervivum) – bylina; kwiaty VII-VIII, różowe; wys. 5-15 cm; nektarodajność 400 kg/ha

Rozchodnik kamczacki (Sedum kamtschaticum) – bylina; kwiaty VII-VIII, żółte; wys. 20 cm; nektarodajność 50 kg/ha

Arnika górska (Arnica montana) – bylina; kwiaty VI-VIII, żółte; wys. 40-60 cm

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum) – bylina; kwiaty VI-VIII, różowe, białe, fioletowe; wys. 5-20 cm

Śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis) – roślina cebulowa; kwiaty II-III, białe; wys. 10-20 cm; pyłkodajność 1,4 kg/ha

Ciemiernik biały (Helleborus niger) – bylina; kwiaty XII-III, białe; wys. 20-50 cm

Bodziszek korzeniasty (Geranium macrorrhizum) – bylina; kwiaty VI-VIII, różowe, białe, fioletowe; wys. 30-50 cm; nektarodajność 100-140 kg/ha

Bergenia sercowata (Bergenia cordifolia) – bylina; kwiaty IV-V, różowe, białe; wys. 20-50 cm

Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum) – cebulowa; kwiaty IV-V, białe; wys. 20-40 cm; nektarodajność 50-80 kg/ha

Miodunka plamista (Pulmonaria officinalis) – bylina; kwiaty III-V, różowe, fioletowe, niebieskie, białe; wys. 10-30 cm; nektarodajność 35-60 kg/ha

Dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans) – bylina; kwiaty IV-VI, fioletowe, niebieskie, różowe, białe; wys. 10-20 cm; nektarodajność 150 kg/ha

Gajowiec żółty (Lamium galeobdolon) – bylina; kwiaty IV-VI, żółte; wys. 15-25 cm; nektarodajność 20 kg/ha

Języczka Przewalskiego (Ligularia przewalskii) – bylina; kwiaty VI-VII, żółte, pomarańczowe; wysokość 1-1,5 m; nektarodajność 150-170 kg/ha

Pluskwica groniasta (Cimicifuga racemosa) – bylina; kwiaty VII-IX, białe; wys. 1-2 m; 50-100 kg/ha

Języczka pomarańczowa (Ligularia dentata) – bylina; kwiaty VII-IX, żółte, pomarańczowe; 1-1,5 m; nektarodajność 150-170 kg/ha

Zawilec hupeheński (Anemone hupehensis) – bylina; kwiaty VII-X; pyłkodajność 280 kg/ha

Dereń jadalny (Cornus mas) – krzew; kwiaty III-IV, żółte; wys. 3-5 m; nektarodajność 25 kg/ha

Wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum) – krzew; kwiaty III-IV, różowe, białe; wys. 0,3-1 m; nektarodajność 25 kg/ha

Pigwowiec japoński (Chaenomeles japonica) – krzew; kwiaty IV-V, białe, czerwone, różowe; wys. 0,5-1 m; nektarodajność 30 kg/ha, pyłkodajność 50-80 kg/ha

Róża pomarszczona (Rosa rugosa) – krzew; kwiaty V-VIII, białe, różowe; wys. 1-1,5 m; pyłkodajność 20 kg/ha

Karagana syberyjska (Caragana arborescens) – krzew; kwiaty V-VI, żółte; wys. 1-3 m; nektarodajność 70-120 kg/ha, pyłkodajność 5 kg/ha

Kolkwicja chińska (Kolkwitzia amabilis) – krzew; kwiaty V-VI, różowe, białe; wys. 2-4 m; nektarodajność 50-100 kg/ha

Suchodrzew pospolity (Lonicera xylosteum) – krzew; kwiaty V-VI, różowe, białe; wys. 2 m; nektarodajność 120-140 kg/ha, pyłkodajność 3 kg/ha

Żylistek szorstki (Deutzia scabra) – krzew; kwiaty VI-VI, białe; wys. 2-4 m; nektarodajność 400 kg/ha, pyłkodajność 10 kg/ha

Budleja Dawida (Buddleja davidii) – krzew; kwiaty VII-X, różowe, fioletowe, białe; wys. 2-4 m; nektarodajność 300-400 kg/ha

Barbula szara (Caryopteris incana) – krzew; kwiaty VIII-X, niebieskie, białe; wys. 0,5-0,7 m; nektarodajność 100-130 kg/ha

Niezależnie od nasłonecznienia, wilgotności czy odczynu gleby wszędzie da się założyć miododajną rabatę kwitnącą przez cały sezon. Aby kompozycja wyglądała harmonijnie i każda z roślin mogła zaprezentować się w całej okazałości, warto pamiętać o kilku prostych zasadach. Wyższe gatunki
i odmiany powinny rosnąć z tyłu rabaty, niższe z przodu – dzięki temu nie będą się wzajemnie zasłaniać. Ważne, by zachować rozstawę sadzenia zalecaną dla danej odmiany. W miarę możliwości sadźmy obok siebie gatunki kwitnące o różnych porach roku, by mogły się wzajemnie zastępować wraz z upływem sezonu. Oczywiście lista gatunków odpowiednich na wymienione stanowiska nie kończy się na zaproponowanych roślinach. Nie bójmy się eksperymentować, wzbogacając ogród o nowe kwitnące gatunki i odmiany, stawiając przy tym na rośliny rodzime, który zwykle są dla naszych zapylaczy lepszym źródłem pożywienia, niż bardziej egzotyczne gatunki. 

Pamiętajcie, że w przypadku kwiatów od przybytku głowa nie boli.

Konsultacja merytoryczna dr Katarzyna Blitek, Redaktor portalu „Z ogrodem na TY”, doktor nauk ogrodniczych